Al snel wordt duidelijk, dat de bijeenkomst niet alleen draait om het letterlijk en figuurlijk blussen van branden. Veiligheidsregio Groningen heeft het oog op de toekomst en die komt met de nodige uitdagingen. Zo vindt er een energietransitie plaats waarbij er meer en meer gebruik wordt gemaakt van waterstof. Een stof waarop de brandweer zich nog veel beter wil voorbereiden. Daarnaast vindt er krimp plaats als gevolg van vergrijzing, terwijl de groei van de industrie alleen maar toeneemt. Dit zorgt voor toenemende druk op het aantal vitale vrijwilligers.
Vrijwillige- en beroepsbrandweermensen
Ook de taakdifferentiatie die plaatsvindt, waarbij duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen de vrijwillige en de beroepsbrandweermensen, heeft voor de nodige druk gezorgd. Het heeft ook nog eens extra duidelijk gemaakt hoe belangrijk vrijwilligers zijn. Neem de brandweerpost in Delfzijl. Die heeft zo’n 200 uitrukken per jaar. Voor dit aantal uitrukken is het niet rendabel om enkel met beroepsbrandweermensen te werken en daarmee de post 24/7 te bezetten.
Visie
Om al deze ontwikkelingen zo goed mogelijk op te vangen, wordt er aan een nieuwe visie op de Brandweerzorg gewerkt. Deze wordt naar verwachting begin volgend jaar (2022) vastgesteld. De visie, zoals die momenteel in ontwikkeling is, focust zich op:
- meer nadruk op het voorkomen van incidenten (preventie)
- de samenwerking met anderen (de brandweer kan het niet alleen)
- een blijvende nadruk op repressie (het blussen van branden)
- het waarborgen van paraatheid en slagkracht (op peil houden van de teams)
- het behoud van vrijwillige inzet als uitgangspunt (behalve als het echt niet meer gaat)
Verwachtingen
Het afstemmen van verwachtingen was een belangrijk onderdeel van de kennissessie. Zonder afstemming sluiten verwachtingen namelijk niet per definitie op elkaar aan. Zo willen inwoners van een woonhuis graag dat hun woonplek wordt gered, maar de brandweer is primair gericht op het redden van mens en dier en het voorkomen van verdere verspreiding van de brand. Het kan dus voorkomen dat de brandweer een pand gecontroleerd laat uitbranden. De brandweer heeft uitgesproken wat bedrijvenzoal van hen kan verwachten:
- Vakkundige inzet bij incidenten (7)
- Meedenken over veiligheid vanuit brandweerperspectief (7)
- Vakkundige hulp bij voorbereiding ‘van incident tot komst hulpverleners’ (7)
- Oefenen met overheidsbrandweer (en Falck Fire Services) (7)
- Toezicht op wettelijke eisen (7)
- Het behouden van korte lijnen (8)
- Proactief handelen (6)
Score
Achter de verwachtingen staat een cijfer. Dit is het gemiddelde rapportcijfer (1–10) als antwoord op de vraag van Ingrid in hoeverre de brandweerzorg op dit moment aan de verwachtingen voldoet. Ingrid van Elst over deze score: ”Al met al mogen we niet ontevreden zijn over deze resultaten. Wel ben ik geïnteresseerd in de totstandkoming van deze scores. Een gemiddelde van een 7 geeft namelijk voldoende mogelijkheden om het beter te doen. Ik zou graag het gesprek met de deelnemers willen aangaan, zodat zij dit verder kunnen duiden. Zij mogen mij bellen.”
Risicobeheersing
Arvid Klijzing vertelde aansluitend over zijn rol binnen de risicobeheersing, waarbij de focus ligt op preventieve acties en ‘brandveilig leven’. Hierbij wordt aandacht besteed aan bewustwording en gedragsverandering met als doel: minder branden, minder slachtoffers en minder schade. Risicobeheersing doet dit door bovenwettelijke taken uit te voeren en extra rekening te houden met gebieden die minder snel bereikt kunnen worden door de brandweer. Bij al deze werkzaamheden proberen zij zo goed mogelijk de woonomgeving te betrekken.
Evacuaties
Ook trekken zij lering uit eerdere ongevallen. Zo vertelde Klijzing over een grote brand in Musselkanaal: “De rook had grote gevolgen voor de bewoners van een nabijgelegen ouderencomplex. Daar was nooit rekening mee gehouden. Gelukkig werden de ouderen met behulp van buurtbewoners netjes en snel geëvacueerd. Toen alles erop leek te zitten, was er met nóg een aspect geen rekening gehouden: alle geëvacueerde inwoners moesten ook weer terug naar hun woningen. Deze situaties worden nauwkeurig beoordeeld om ze in de toekomst te kunnen verbeteren.”
Samenwerking aangaan
Veiligheidsregio Groningen wil zich altijd verder ontwikkelen en gaat daarvoor graag de samenwerking aan. Met bedrijven bijvoorbeeld. Die worden als experts beschouwd als het aankomt op de stoffen die zij tijdens hun werkzaamheden hanteren. Van Elst en Klijzing gaven nadrukkelijk aan graag een verdere samenwerking met het bedrijfsleven te willen, om kennis te delen en gezamenlijk oefeningen te organiseren, om zo goed mogelijk voorbereid te zijn op mogelijke incidenten.
Demonstratie
Op het einde van de kennissessie konden de deelnemers nog genieten van een smakelijk broodje en een bijzonder explosieve demonstratie, verzorgd door de zeer enthousiaste en deskundige Pieter Timmer. Hierbij werden op gecontroleerde wijze mengsels van propaangas en zuurstof tot ontploffing gebracht. Onzichtbaar voor het blote oog kwamen de ingrediënten in de juiste verhouding bij elkaar, om samen voor een stevige explosie te zorgen. Hiermee werden de gevaren zichtbaar gemaakt van situaties die ogenschijnlijk onder controle zijn, maar waarbij hoge temperaturen, gassen en zuurstof wachten op de juiste verhouding om te reageren.
